Witaminy i ich rola w naszym życiu.
Witaminy: po co i dlaczego?
Witaminy to substancje, których pewne ilości są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu i rozwoju zdrowia fizycznego. Kontrolują wiele procesów zachodzących w naszym ciele. Już sam wyraz „vita” zawarty w słowie witamina, który oznacza życie, pokazuje ich niebagatelną rolę. Bardzo dużo witamin tworzy podstawowe składniki enzymów, które biorą udział w produkcji energii
i wydolności treningowej. Natomiast niektóre z nich odpowiedzialne są również za działanie układów odpornościowego, hormonalnego czy też nerwowego. Hipowitaminaza to nic innego jak częściowy stan niedoboru witaminy lub witamin w organizmie. Natomiast awitaminoza będzie oznaczała całkowity brak witamin w organizmie. Nasz organizm nie jest w stanie samodzielnie wytworzyć witamin, dlatego też ważne jest, by dostarczać je z pożywiania. Większości z nas stosowanie zbilansowanej diety nie zawsze wychodzi, szczególnie jeśli sporo podróżujemy czy też pracujemy w systemie zmianowym, dlatego też warto pomyśleć o suplementacji, a taką zapewni nam produkt firmy BioTechUsa.
Podział witamin
Istnieje trzynaście głównych witamin A,C,D,E,K oraz osiem różnych witamin z grupy B. Rozróżniamy dwie główne grupy witamin. Pierwsza grupa to witaminy A. D, E i K, które są rozpuszczalne
w tłuszczach, w związku z czym występują najczęściej w pokarmach zawierających tłuszcz, jak jaja, masło i mleko. Zazwyczaj organizm odkłada sobie zapasy tych witamin – przede wszystkim w wątrobie. Dobrze odżywiony człowiek przeżyje wiele miesięcy nie spożywając witaminy A bez żadnych objawów chorobowych. Druga grupa to, witaminy
są one rozpuszczalne w wodzie, a ich nadmiar zwykle zostaje wydalony z moczem, choć organizm zostawia sobie niewielkie rezerwy. Jak już wcześniej wspomniałem niedobór witaminy może prowadzić do poważnych chorób. Co prawda leczenie polegające na podaniu tabletek zawierających witaminy sprawi, że objawy ustąpią po kilku godzinach, ale powikłania pozostaną. Na przykład, brak witaminy D prowadzi do krzywicy, która może spowodować nieodwracalne uszkodzenia.
Gdzie szukać witamin?
Witamina A
W organizmie ludzkim gromadzona jest głównie w tkance tłuszczowej i wątrobie. Działa antyoksydacyjnie, wpływa również na prawidłowy stan skóry. Jest składnikiem rodopsyny – białka, które odgrywa ważną rolę w procesie widzenia. Źródła jej występowania to: oleje, wątroba, masło, mleko i jego przetwory oraz żółtko jaja, jak również warzywa i owoce.
Witamina D
Zalicza się do grupy witamin rozpuszczalnych w tłuszczach i odpowiada za regulację homeostazy wapniowo-fosforanowej oraz mineralizacji tkanki kostnej. Jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania układu mięśniowego, nerwowego, immunologicznego, endokrynnego oraz bierze udział w regulacji proliferacji, różnicowaniu komórek. Źródła występowania witaminy D to proces syntetyzowania przez organizm pod wpływem światła słonecznego, występuje również w tranie z wątroby ryby, sardynkach, makrelach, śledziach, łososiu, tuńczyku, żółtku jaja, wątrobie, mleku i jego przetworach.
Witamina E
Tokoferol czyli witamina E jest głównym antyoksydantem, który chroni komórki przed utleniaczami. Bierze udział w dostarczaniu składników odżywczych do komórek. Wzmacnia ścianę naczyń krwionośnych oraz chroni czerwone krwinki przed przedwczesnym rozpadem. Wykorzystywany jest też do leczenia męskiej bezpłodności, zaburzeń mięśniowych, miażdżycy oraz chorobach serca. Witaminę E znajdziemy w oliwie z oliwek, oliwkach, orzechach, migdałach, nasionach słonecznika, dyni, sezamu, awokado, roślinach strączkowych, kiełkach pszenicy.
Witamina K
Najlepiej poznaną jej funkcją jest działanie przeciwkrwotoczne. Uczestniczy również w procesie formowania tkanki kostnej. Posiada właściwości przeciwbakteryjne oraz przeciwgrzybicze. Źródłem witaminy K są zielone warzywa, oleje roślinne i orzechy. Niedobór witaminy K może wywołać krwawienie i słabą krzepliwość krwi, problemy z gojeniem się ran oraz trudności w mineralizacji kości .
Witamina C
Witamina C, czyli kwas askorbinowy lub kwas dehydroaskorbinowy, uczestniczy w produkcji kolagenu i podstawowych białek w całym organizmie. Posiada właściwości bakteriostatyczne i bakteriobójcze w stosunku do niektórych drobnoustrojów chorobotwórczych, bierze udział w biosyntezie hormonów kory nadnerczy, podnosi odporność organizmu. Dobrymi źródłami witaminy C są warzywa i owoce- najbogatsze źródła to natka pietruszki, czerwona papryka, warzywa kapustne, owoce jagodowe i cytrusowe.
Witaminy z grupy B
Witaminy z grupy B są odpowiedzialne za prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego, a co za tym idzie, za stan zdrowia psychicznego. Witaminy te łagodzą napięcie nerwowe, pozytywnie wpływają na nastrój, a także poprawiają sprawność intelektualną. Witaminy z grupy B znajdziemy w produktach pełnoziarnistych, otrębach, grubych kaszach, wątrobie, chudych serach, migdałach, jajach, kiełkach pszenicy, a także w rybach, np. w pstrągu, śledziu, łososiu, w mięsie wołowym, żółtku jaj.
Pamiętajmy, że zapotrzebowanie na witaminy zależy od kilku kwestii, między innymi wieku, wzrostu, poziomu aktywności fizycznej i metabolizmu danej osoby. Jednak niskie spożycie witamin może niekorzystnie wpłynąć na zdrowie i wydolność naszego organizmu. Nie pomijajmy kwestii, iż ich nadmiar także nie jest dobry. Jeśli więc nasza dieta jest dobrze zbilansowana, nie ma potrzeby dostarczania dodatkowych porcji witamin w postaci suplementów. Natomiast, gdy intensywnie trenujesz, rozważ wprowadzenie suplementacji w celu poprawienia swoich osiągnięć.
———-
Adrian Stanisławski